จัดฟันแปรงฟันยังไง วิธีแปรงฟัน&ใช้ไหมขัดฟันขณะจัดฟัน คนจัดฟันต้องดู
จัดฟันแปรงฟันยังไง คำถามที่พบได้บ่อยในคนไข้ที่เตรียมจัดฟัน วิธีดูแลฟันขณะจัดฟันนั้นเป็นกระบวนการที่สำคัญมากๆ ในการดูแลรักษาเหงือกและฟันให้สะอาด การแปรงฟันอย่างถูกวิธี ใช้อุปการณ์ไหมขัดฟันแปรงซอกฟัน กำจัดเศษอาหาร เเละคราบหินปูน จะช่วยขจัดคราบจุลินทรีย์สะสมตามเครื่องมือจัดฟันของคุณได้ ลดผลเสียที่ก่อให้เกิดปัญหา ฟันผุ, กลิ่นปาก หรือ บางกรณีส่งผลกระทบกับการจัดฟันได้
จัดฟันแปรงฟันยังไง การแปรงฟันที่ถูกต้อง วิธีใช้ไหมขัดฟัน ขณะจัดฟัน
- คนไข้ที่จัดฟันควรใช้แปรงสีฟันสำหรับจัดฟันโดยเฉพาะ แปรงซอกฟันเเละไหมขัดฟันแบบ Dental Floss ร่วมกันเพื่อขจัดเศษอาหารที่ติดตามเครื่องมือจัดฟันได้อย่างทั่วถึง
- การแปรงฟันที่ถูกวิธี มีเทคนิคการปัดแปรงสีฟันตามเเนวฟัน ทั้งแนวฟันด้านใน ด้านนอก และฟันกราม
- สิ่งสำคัญของการจัดฟันอยู่ที่การดูแลทำความสะอาดฟันหลังรับประทานอาหาร จะช่วยลดปัญหากลิ่นปาก ฟันเหลือง หรือฟันผุที่อาจเกิดขึ้นได้
ทำไมการแปรงฟันในคนไข้จัดฟันจึงสำคัญ
ขณะจัดฟัน การดูเเลความสะอาดช่องปากต้องอาศัยความพิถีพิถันมากกว่าปกติ โดยเฉพาะการจัดฟันแบบติดแน่น ส่วน แบร็คเก็ต (bracket) มีโอกาสสูงมากที่ พวกคราบจุลินทรีย์ รวมถึงเศษอาหารจะเข้าไปติดอยู่การแปรงฟันสำหรับคนจัดฟันแบบติดเครื่องมือ ทันตแพทย์เเนะนำเทคนิคดูเเลความสะอาดฟันง่ายๆ เช่น
- ควรเพิ่มเวลาในการแปรงฟันแต่ละครั้งให้นานขึ้น เป็นเวลาอย่างน้อย 5 นาที
- เน้นการแปรงฟันให้ถูกวิธี
- แปรงฟันอย่างน้อยวันละ 3 ครั้ง ช่วงเช้าตอนตื่นนอน หลังมื้ออาหารทุกมื้อ และก่อนนอน
หลังรับประทานอาหาร - เริ่มจากใช้แปรงสีฟันร่วมกับไหมขัดฟันหรือ แปรงซอกฟันด้วย เพื่อปัดเศษอาหารออกมาให้หมด
อุปกรณ์ทำความสะอาดฟันที่คนไข้จัดฟันควรมี
- แปรงสีฟัน แน่นอนว่าทุกคนทั้งคนทั่วไปและคนที่จัดฟันต้องมี แต่ แปรงสีฟันที่เหมาะสำหรับคนจัดฟัน ควรเป็นขนแปรงปลายเรียวแหลมมีร่องแบบ V shape เพื่อทำความสะอาดได้ดีทั้งเหงือกและฟัน
- แปรงซอกฟัน ควรเลือกขนแปรงที่ทำจากไนลอน ขัดมันนุ่ม มีพื้นผิวแปรงที่เรียบ ทันตแพทย์ของคุณอาจแนะนำแปรงสีฟันพิเศษสำหรับการจัดฟัน
- ยาสีฟัน เลือกที่มีส่วนผสมของฟลูออไรด์ ช่วยปกป้องฟันผุได้
- น้ำยาบ้วนปาก ควรเลือกนำ้ยาบ้วนปากที่มีส่วนผสมของฟลูออไรด์และสารขจัดหินปูน เพราะคนที่จัดฟันมีหินปูนเกิดขึ้นได้ง่ายในช่องปาก
- ไหมขัดฟัน ใช้ทำความสะอาดบริเวณซอกฟันได้ดีที่สุด ควรเลือกแบบเส้นไหมขนาดเล็ก แบน หรือใช้ไหมขัดฟันชนิดเคลือบขี้ผึ้ง เพื่อป้องกันความคม
- ด้ามยึดไหมขัดฟัน เป็นอุปกรณ์ที่ช่วยยึดไหมขัดฟันแทนการใช้นิ้วมือควบคุมไหมขัดฟัน เหมาะกับคนที่ไม่ถนัดใช้ไหมขัดฟันทั่วไป หรืออ้าปากได้จำกัด
วิธีแปรงฟันขณะจัดฟันให้ถูกต้อง มีขั้นตอนดังต่อไปนี้
สิ่งสำคัญที่คนจัดฟันจะต้องรู้ และ เตรียมตัวหลังจากที่ติดเครื่องมือจัดฟันคือ วิธีทำความสะอาดฟันอย่างถูกวิธี
ในการแปรงฟันสำหรับคนจัดฟัน ที่ต้องมีความเอาใจใส่ แปรงฟันอย่างสม่ำเสมอเพื่อกำจัดเอาเศษอาหารที่ตกค้างออกไปให้หมด
ขั้นตอนการดูเเลความสะอาดฟันง่ายๆ มีดังนี้
ขั้นตอนการแปรงฟัน การทำความสะอาดฟัน :
ขั้นตอนที่ 1 แปรงวนรอบบริเวณเครื่องมือจัดฟัน
– แปรงบริเวณ Bracket (Ortodoncia) และลวดจัดฟัน วางขนแปรงบน Bracket ขยับและหมุนขนแปรงวนรอบ ๆ เหล็กจัดฟัน ในช่วงสั้น ๆ อย่างน้อย 5 ครั้งต่อซี่
ขั้นตอนที่ 2 แปรงด้านนอกของฟัน โดยทำมุม 45 องศากับแนวฟันเครื่องมือจัดฟัน
– แปรงด้านนอกของฟัน วางขนแปรงที่บริเวณคอฟันให้ขนแปรงจรดขอบเหงือก และทำมุม 45 องศากับแนวแกนฟัน ขยับขนแปรงไปมาในช่วงสั้น ๆ และปัดขนแปรงไปยังปลายฟัน
ขั้นตอนที่ 3 แปรงด้านในของฟัน ขยับขนแปรงไปมาตามแนวฟัน
– แปรงด้านในของฟัน วางขนแปรงที่บริเวณคอฟันทางด้านในของฟันให้ขนแปรงจรดระหว่างขอบเหงือกและคอฟัน ขยับขนแปรงไปมาในช่วงสั้น ๆ และปัดขนแปรงไปยังปลายฟัน
ขั้นตอนที่ 4 ขยับแปรงเข้าออกตามแนวฟันกราม
– แปรงด้านบดเคี้ยว วางขนแปรงบนด้านบดเคี้ยว ขยับแปรงเข้าออกตามแนวฟันกราม เพื่อทำความสะอาดด้านบดเคี้ยวของฟันการใช้ไหมขัดฟัน
ขั้นตอนที่ 5 ใช้แปรงซอกฟัน
– ใช้แปรงซอกฟันเพื่อปัดเอาเศษอาหารที่ติดค้างอยู่
เทคนิคดูเเลฟันขณะจัดฟัน
กำจัดเศษอาหารที่ติดอยู่ตามแบร็คเก็ต (Dental Braces) ออกให้ทั่วถึง นอกจากการใช้แปรงสีฟันสำหรับคนจัดฟัน
แปรงรอบๆเครื่องมือจัดฟัน ร่วมกับการใช้ไหมขัดฟัน แปรงขัดซอกฟัน เเละ waterpik เพื่อช่วยชะล้างเศษอาหารต่างๆออกมาได้ง่ายขึ้น
จัดฟัน แปรงฟัน ยังไง
ทำไมต้องใช้ไหมขัดฟันขณะจัดฟัน
การแปรงฟันเพียงอย่างเดียว ไม่สามารถทำความสะอาดซอกฟันได้อย่างสมบูรณ์ คุณควรใช้ไหมขัดฟันชนิดพิเศษสำหรับการจัดฟัน (Dental floss/ Super floss) มีลักษณะเป็นเส้นที่มีปลายเรียว แต่บริเวณตรงกลางจะฟู เมื่อนำไหมขัดฟันลอดไปตามเครื่องมือจัดฟันแล้ว เส้นไหมจะขยายตัว ช่วยกำจัดเศษอาหารที่ติดอยู่ตามซอกฟันและตามเครื่องมือจัดฟันได้อย่างทั่วถึง ป้องกันการสะสมของเศษอาหารเเละเเบคทีเรียทำให้เกิดคราบพลัค สาเหตุของฟันผุและโรคเหงือกได้
วิธีใช้ไหมขัดฟัน ขณะจัดฟัน
สอดไหมขัดฟันเข้าไประหว่างเครื่องมือจัดฟัน จากนั้นใช้ส่วนที่เป็นไหมขัดฟันถูขึ้นลงไปมาอย่างเบาๆ ทำความสะอาดซอกฟัน ขจัดคราบพลัคใต้ลวดดัดฟันและร่องเหงือกระหว่างฟันแต่ละซี่ ควรใช้ไหมขัดฟันอย่างน้อยวันละครั้ง สามารถใช้ปลายไหมขัดฟัน (Floss threader) ซึ่งมีลักษณะคล้ายเข็มพลาสติกช่วยนำไหมขัดฟันสอดใต้ลวดดัดฟัน หรือใช้ Super Floss ที่มีลักษณะปลายเรียวแหลม สอดเข้าระหว่างเครื่องมือจัดฟันได้อย่างสะดวกเช่นกัน จากนั้นใช้ส่วนที่เป็นไหมขัดฟันถูฟันไปมา เพื่อขจัดคราบพลัคใต้ลวดดัดฟันและร่องเหงือกระหว่างฟันแต่ละซี่
การใช้แปรงซอกฟันสำหรับคนจัดฟัน
แปรงซอกฟัน (Proxabrush) เป็นอีกไอเท็มสำคัญในการทำความสะอาดฟัน ด้วยลักษณะขนแปรงเรียวเล็ก เหมือนแปรงล้างขวด เข้าถึงตามช่องว่างเล็กๆ ตามเครื่องมือจัดฟันที่แปรงสีฟันธรรมดาอาจจะเข้าไม่ถึง
ควรใช้ไหมขัดฟันตอนไหน
ควรไหมขัดฟันทำความสะอาดให้ครบทุกซอกฟัน อย่างน้อยวันละ 1 ครั้ง ใช้ก่อนแปรงฟันหรือหลังแปรงฟันก็ได้ แต่การขัดฟันหลังจากแปรงฟันเสร็จ ข้อดีคือคราบแบคทีเรียจะเกาะตัวอย่างหลวมๆ ทำให้คราบหลุดออกได้ง่ายขึ้น
ป้องกันคราบหินปูนระหว่างจัดฟันได้อย่างไร
- แปรงให้ทั่วถึงครบทุกซี่
- กำจัดเศษอาหารที่ตกค้างตามซอกฟันด้วยไหมขัดฟันและแปรงซี่ฟัน
- ใช้ยาสีฟันเเละน้ำยาบ้วนปากที่มีส่วนผสมของฟลูออไรด์
- เปลี่ยนเเปรงสีฟันทุก 3-4 เดือน เมื่อแปรงเริ่มเสื่อมสภาพเป็นเเหล่งสะสมเชื้อโรค
- พบทันตแพทย์ทุก 6 เดือน เพื่อเช็คสุขภาพฟันเเละเหงือกอยู่เสมอ
Credit : ท.พ. สันติราช เกียรติเวชสุนทร
